Hollanda’da Ölümlü ve Yaralanmalı İş Kazalarında Tazminat

Bireysel İş Hukuku (Özel Hukuk) hükümlerine göre iş kazası sonucu işverenlerin karşı karşıya kalabileceği tazminat davaları İşe üç başlık altında aşağıda özetlenmiştir.

1) RÜCU (GERİ ALMA) TAZMİNATI
Sosyal Sigortalar Kurumunun İş kazası sonucu sigortalıya (İşçiye) yaptığı yardımlar tutarı için rücu tazminat davası açma hakki vardır. Rücu tazminat davası, daha önce SSK (Sosyal Sigortalar Kurumu) tarafından karşılanmış olan zararlar tutarının Sosyal Sigortalar Yasasının kusurlu işverene veya üçüncü kişilere ödettirilmesi amacıyla açılır.

İş kazası sonucunda zarar gören İşçiye SSK her türlü sağlık yardımını yapar. Bu kapsamda kazaya uğrayan İşçinin tedavi için başka kente ya da ülkeye gitmesi gerekiyorsa yol parası, protez takılması gerekiyorsa bunun bedeli ile tedavi ve rehabilitasyon süresince geçici İş göremezlik ödenekleri SSK’ca ödenir. Ayrıca, kısmi ve tam iş göremezlik durumlarında kazaya uğrayan İşçiye ve ölümü halinde hak sahiplerine gelir bağlanmaktadır. SSK’ca İşçiye veya hak sahibi kişilere yapılan ve ilerde yapılması gereken her türlü giderin tutarı ile gelir bağlanması durumunda bu gelirin hesap edilecek pesin sermaye değeri tutarı, işveren veya üçüncü kişilere, bu kişilerin İşçi sağlığı ve İş güvenliği mevzuat hükümlerine aykırı olan eylemlerinin kusur derecesi ağırlığında, Borçlar Yasası hükümlerine göre rücu edilir.

Sosyal Sigortalar Yasasına göre; sigortalı çalıştırılmaya başlandığının veya yeniden İşe alınan sigortalıların süresi içinde Kuruma bildirilmemesi durumunda, bildirgenin sonradan verildiği veya İşçi çalıştırıldığının Kurumca tespit edildiği tarihten önce meydana gelen İş kazası ve meslek hastalığı durumlarında kazaya uğrayan ve meslek hastalığına yakalanan İşçinin sigorta yardımları Kurumca sağlanır. Ancak, bu durumda, SSK’ca yapılan ve ilerde yapılması gerekli bulunan her türlü giderlerin tutarı ile gelir bağlanması durumunda hesap edilecek sermaye değeri tutarı, sorumluluk ve kusur durumu aranmaksızın işverene ödettirilir.

2) MANEVİ TAZMİNAT 
İş kazası sonucu cİşmani zarara uğrayan İşçinin veya ölümlü İş kazalarında İşçinin ailesinin çektiği acı, elem ve ıstıraplar içinhâkim takdiri ile manevi tazminattutarı belirlenir ve işverene ödettirilir. Manevi tazminatta bir hesaplama yöntemi bulunmayıp, İş kazasının neden olduğu zararın büyüklüğüne göre tamamen hakimin takdir ettiği bir tutar söz konusudur. İş kazasına uğrayan, bunun sunucunda zarar gören, acı ve sıkıntı çeken İşçi ya da ölüm olayı durumunda kazaya uğrayan İşçinin ailesi karşı karşıya kaldığı üzüntünün karşılığı olarak işverene manevi tazminat davası açabilmekte ve hakimin takdir ettiği manevi tazminat tutarı işveren tarafından ödenmektedir.

3) MADDİ TAZMİNAT
İş zamanı zarara uğrayan kimsenin, İş göremezlik ölçüsünde çalışmasının aksayacağı ve bu nedenle maruz kalacağı zarar ve ziyanın, kendisini çalıştırandan talep edebileceği hükme bağlanmıştır. Meydana gelen İş kazası veya meslek hastalığı sonucunda, meslekte kazanma gücünü az veya çok kaybeden bir İşçinin kaybı ile ilgili gerçek zararını, kendisinin olayda tam kusurlu olması durumu dışında, işverenden talep etme hakki bulunmaktadır. Meslekte kazanma gücü kayıp oranı ne olursa olsun, bu kayıp karşılığı olan zarar ve ziyanın işverenden talep edilmesi mümkündür. Çünkü Sosyal Sigortalar Kurumu yardımları ile kazaya uğrayan İşçinin tüm zararı ve kaybı karşılanamamaktadır. İş kazasına uğrayan İşçinin işverenden İsteyebileceği maddi tazminat İşe iki şekilde olabilir.

A) İş göremezlik Tazminatı
Meydana gelen İş kazası veya meslek hastalığı durumlarında, meslekte kazanma gücü kayıp oranı % 10 ve daha fazla İşe, SSK tarafından sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanmaktadır. Ancak bu gelir sigortalının gerçek zararına uygun düşmemektedir. SSK tarafından bağlanacak olan sürekli iş göremezlik geliri, yıllık kazancının % 70’inin iş göremezlik miktarıyla orantılı kısmından ibarettir. Tam iş göremezlik durumunda bu gelir, İşçinin yıllık kazancının % 70’ine eşittir. Oysa İşçinin tam İş göremezlikteki gerçek kaybı kazancının tamamı, yani, % 100’dür. Ayrıca, İş göremezlik derecesi % 10’dan aşağı olan durumlarda da İşçinin zararı olduğu halde, SSK tarafından sürekli İş göremezlik geliri bağlanmamaktadır. SSK tarafından bağlanan gelir, gerçek zararın bir karşılığı olmayıp, bir sosyal güvenlik geliri niteliğindedir. Bu nedenle İş kazası nedeniyle İş görme gücünde azalma olan veya İş göremez duruma düsen İşçi, İş göremezlik tazminat davası açarak, SSK tarafından karşılanmayan zararını işverenden İsteyebilir.

B) Destekten Yoksunluk Tazminatı
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meydana gelen ölümlerde İşe, ölen İşçinin desteğinden yoksun kalan kişiler tarafından işveren aleyhine destekten yoksunluk tazminatdavası açılabilir. Bu kişiler tarafından işverenden tazminat talep edilebilmesi için, hayatta iken destek durumunda olan İşçinin ölümü ile yârdim gören kişilerin para ile ölçülebilecek bir zarara uğramış olmaları gerekmektedir. Bu konudaki Yargıtay kararlarına göre; ölen kişinin destek sayılabilmesi için, destek olduğu kişilere düzenli olarak yardımda bulunmuş olması gerekmektedir. Ölen ile destekten yoksun kalanlar arasında, miras ilişkisi veya nafaka yükümlüğü gibi durumun bulunması şart değildir.

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölüm nedeni ile destekten yoksun kalma tazminatı, destekten yoksun kalanlarla ölenin yasayabilecekleri olası süreler içerisinde, ölenin çalışıp kazanabileceği süredeki kazancı tutarından destekten yoksun kalanlara ilerde yapabileceği yârdim tutarının pesin ve toptan ödenmesinden ibarettir. Bu tutarın hesaplanmasında çeşitli veri ve kriterler kullanılmaktadır. Net yıllık kazanç üzerinden destekten yoksunluk tazminatı tutarının hesaplanması gerekmektedir. İş kazası sonucu ölen İşçinin yıllık geliri hesaplandıktan sonra, bu gelirin % 30’u ölenin kişisel gideri olarak kabul edilmekte ve geri kalan miktar denekten yoksun kalanlara dağıtılmaktadır. Destekten yoksunluk tazminatına hükmedilirken, ölümü meydana getiren iş kazası veya meslek hastalığı oluşumunda ölenin kasti veya kusuru mevcut İşe, bu kusur, tespit edilen tazminatın miktarından indirilebilmektedir.

Sonuç olarak İş kazalarının çekilen acı ve sıkıntıların yani sıra İşçi, işveren, işletme ve ülke ekonomisine büyük maliyetleri bulunduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle İş kazalarının oluşmasını önleyecek güvenlik önlemlerinin alınmasına her zaman öncelik verilmelidir.

Hemen Şimdi, Bizimle iletişime geçerek; Ücretsiz danışmanlık hizmetlerimizden yararlanabilirsiniz >>